Wakacyjne praktyki studenckie w Obserwatorium Instytutu Astronomicznego Uniwersytetu Wrocławskiego w Białkowie (Rok akademicki 2024/2025)

Miejsce: Obserwatorium Astronomiczne Uniwersytetu Wrocławskiego w Białkowie k. Wińska, gmina Wińsko, powiat wołowski (ok. 70 km od Wrocławia). Adres: Białków 9, 56-160 Wińsko.

Wymiar praktyk: 120 godz. lekcyjnych (lecture hour, lh)

Praktyki wakacyjne podzielone są na dwa turnusy, każdy po 15 dni (15*8 lh = 120 lh). Student zobowiazany jest do zaliczenia tylko jednego z nich.

Uwaga! Uruchomienie danego turnusa zależy od zarejestrowania się nań minimalnej liczby studentów (4). W przypadku niewystarczającej liczby studentów plan praktyk może ulec reorganizacji (likwidacja jednego z turnusów, automatyczne przeniesienie studentów). Z powodu ograniczeń noclegowych jesteśmy w stanie przyjąć jednorazowo nie wiecej niż 8 osobów.

TURNUS I  : 30 VI — 14 VII 2025,
TURNUS II : 15 VII — 29 VII 2025.

Uwaga! Student zobowiązany jest przyjechać do Białkowa pierwszego dnia swojego turnusa przed godziną 12-tą (tj. 30 VI lub 15 VII ) i opuścić
obserwatorium nazajutrz po ostatnim dniu zajęć do godz. 12-tej (tj. 15 lub 30 VII).

Uwaga! Zajęcia odbywają się w sposób ciągły tzn. rownież w soboty i niedziele.

Program praktyk

Studenci biorący udział w praktykach  w ramach danego turnusa zostaną podzieleni na dwie grupy i będą realizować dwa bloki programowe każdy po 60 lh, astrofizyczny i heliofizyczny. Przejście z częsci helio- na  astrofizyczną i odwrotnie nastąpi po 7 dniach.

Blok astrofizyczny (60 lh):

Wrocławscy astrofizycy zajmują się głównie gwiazdami zmiennymi, które badają metodami tzw. asterosejsmologii. Ta rozwijająca się coraz burzliwiej technika pozwalająca „zajrzeć” do wnętrz gwiazdowych może wkrótce pomóc poznać dużo lepiej fizykę ewolucji niektórych gwiazd, zwłaszcza masywnych. Specjaliści w tej dziedzinie poprowadzą wybrane zajęcia z poniższej listy.

• Planowanie i prowadzenie obserwacji astrofizycznych.
• Programy badawcze realizowane w IA UWr.
• Obserwacje kamerą CCD, w szczególności gromad otwartych i kulistych.
• Kalibracja obrazów CCD (kamera CCD, bias, prąd ciemny, rozkład czułości).
• Wprowadzenie do fotometrii gwiazdowej.
• Redukcja fotometryczna obrazów CCD (fotometria bezpośrednia i pośrednia, aperturowa i profilowa): pakiet DAOPhot.
• Transformacja jasności do systemu standardowego.
• Sporządzanie i interpretacja wykresów barwa-jasność oraz dwuwskaźnikowego gromad gwiazd.
• Poszukiwanie gwiazd zmiennych: analiza fourierowska krzywych blasku.
• Fotometria satelitarna.
• Obserwacje zdalne teleskopami w Chile/Arizonie/na Wyspach Kanaryjskich.
• Wiekowe zmiany okresów gwiazd typu RR Lyrae i cefeid II populacji.
• Wprowadzenie do IRAF-a.
• Kalibracja i redukcja spektroskopowych obserwacji archiwalnych wybranych gwiazd.
• Wyznaczanie prędkości radialnych analizowanych gwiazd metodą korelacji krzyżowej.
• Wykłady i ćwiczenia dotyczące budowy i ewolucji gwiazd.
• Wstęp do modelowania ewolucji gwiazdowej za pomocą programu MESA.
• Wstęp do astroseismologii.
• Udział Polski w projekcie SALT (wykład) i przygotowanie aplikacji o czas obserwacyjny (warsztat).
• Astrofotografia (terenowe zajęcia praktyczne) i wyznaczanie refrakcji atmosferycznej (warsztat).

Blok heliofizyczny (60 lh):

Instytut Astronomiczny Uniwersytetu Wrocławskiego jest największym ośrodkiem w Polsce specjalizującym się w fizyce Słońca. Specjaliści w tej dziedzinie poprowadzą  wybrane zajęcia z poniższej listy.

• Podstawowe instrumenty obserwacyjne – budowa, zasada działania, obsługa i bezpieczeństwo obserwatorów.
• Wstęp do fizyki Słońca — najbliższa gwiazda i zjawiska aktywne na Słońcu.
• Proste patrolowe obserwacje heliofizyczne przy użyciu teleskopu horyzontalnego, filtrogramy protuberancji i rozbłysków.
• Obserwacje filtrogramowe protuberancji i obszarów aktywnych prowadzone Dużym Koronografem.
• Obserwacje zjawisk aktywnych (erupcje protuberancji, rozbłyski) spektrografem obrazującym MSDP.
• Udział w bieżących programach obserwacyjnych.
• Metody opracowania obserwacji heliofizycznych – redukcja samodzielnie wykonanych obserwacji.
• Wyznaczanie podstawowych parametrów plazmy koronalnej z obserwacji rentgenowskich – praca na danych satelitarnych.
• Wykład o satelitarnych obserwacjach źródeł promieniowania rentgenowskiego przy użyciu apertur kodowanych.
• Ćwiczenia dotyczące rekonstrukcji obrazów rentgenowskich Mgławicy Krab i rozbłysków słonecznych, fotometrii i analizy zmian położeń źródeł w funkcji czasu oraz energii.
• Analiza widm promieniowania rentgenowskiego przy użyciu pakietu OSPEX – bez i z rozdzielczością przestrzenną na przykładzie obserwacji RHESSI i FERMI.
• Wykład na temat obserwacji Słońca w zakresie EUV i SXR.
• Wykład interdyscyplinarny na temat wpływu ewolucji Słońca na Ziemię.
• Pracownia: analiza danych z instrumentu AIA na satelicie SDO – wyznaczenie parametrów geometrycznych i kinematycznych zjawisk aktywnych obserwowanych w zakresie EUV.

Dojazd

Obserwatorium znajduje się w małej wsi Białków, blisko drogi łączącej Żmigród z Wińskiem.

Położenie: 51^o 28′ 34.6″ N, 16^o 39′ 22.2″ E .

Dojazd komunikacją zbiorową (tylko autobusem) jest utrudniony. Nie znamy rozkładów jazdy, być może obecnie nie ma bezpośredniego połączenia z Wrocławia do Wińska i konieczna jest podróż okrężna np. do Lubina, skąd kursuje autobus do Wińska. Po dotarciu do Wińska należy przejść ok. 4 km do Białkowa. Autobusy do Wińska proszę sprawdzać parę dni przed wyjazdem np. na e-podroznik.pl

Najlepsza metoda dojazdu to własny samochód. Na miejscu jest parking.

W razie kłopotów z dojazdem lub z pytaniami bytowo-socjalnymi należy kierować się bezpośrednio do:

   e-mail: grzegorz.kopacki@uwr.edu.pl (turnus I)

   e-mail: krzysztof.radziszewski@uwr.edu.pl (turnus II)

Nowa droga – S5

Przy podróży samochodem, należy dojechać do Żmigrodu, który znajduje się na trasie Wrocław-Poznań (S5), na zjeździe do miasta jechać drogą 339 w kierunku Żmigrodu. Po kilkuset metrach pojawi się znak skrętu w lewo do Wińska. Trzeba przejechać około 18 km. Sugerujemy ostrożną jazdę na tym odcinku, w kilku miejscach znajdują się dość zaskakujące zakręty. We wsi Stryjno trzeba wypatrywać znaku skrętu w prawo: Białków 2 (proszę się nie sugerować oznaczeniem tej drogi np. w Google Maps; jest ona nowa i w całości wyasfaltowana; najlepiej spojrzeć na opentopomap.org ).

Przy dojeździe środkami komunikacji masowej należy dojechać do Wińska, a potem przejść ok. 4 km do Białkowa.

Warunki lokalowe

Nocleg zapewniamy bezpłatnie w Obserwatorium. Warunki na miejscu są bardzo dobre. Willa, w której znajdują się pokoje gościnne, kuchnia i węzeł sanitarny jest po gruntownym remoncie. Do dyspozycji studentów sa dwa pokoje; w każdym znajdują się dwa piętrowe łóżka, czyli w jednym pokoju będą zakwaterowane 4 osoby. Udostępniamy kołdry, poduszki i koce. Należy koniecznie ze sobą zabrać własną pościel lub śpiwór. Na miejscu znajduje się dobrze wyposażona kuchnia z lodówką, mikrofalówką, płytą ceramiczną i piekarnikiem, jednak nie ma żadnego cateringu, więc wszystkie posiłki trzeba przygotować we własnym zakresie. Nie ma też pralki. Dobrze zaopatrzone sklepy znajdują się w Wińsku, nieco bliżej jest mały wiejski sklep w Stryjnie.

W budynkach Obserwatorium istnieje dostęp do bezprzewodowego internetu, drukarki i komputera. Można przywieźć ze sobą laptopy. Szybkość łącza internetowego nie jest jednak wysoka więc funkcjonalność połączenia jest ograniczona.

 W razie problemów z dojazdem proszę dzwonić do Obserwatorium, 71 389-80-24, ewentualnie do godz. 15:00 do sekretariatu Instytutu Astronomicznego we Wrocławiu, 71 337-80-60