SŁOŃCE

„A w środku wszytkich ciał ma swą siedzibę Słońce. (…) Wszak nie bez słuszności niektórzy nazywają go latarnią świata, inni jego rozumem, jeszcze inni władcą”. Mikołaj Kopernik

Heliofizyka, której głównym obiektem badań jest Słońce, to jedna z trzech dziedzin astronomii uprawianych w IA UWr Badaniami Słońca i wpływu jego promieniowania na otoczenie zajmuje się obecnie dziesięciu naukowców skupionych w Zakładzie Heliofizyki i Fizyki Kosmicznej (U. Bąk-Stęślicka, A. Berlicki, R. Falewicz, R. Getko, J. Jakimiec, T. Mrozek, P. Preś, K. Radziszewski, B. Rompolt (prof. emer.), P. Rudawy i M. Tomczak).

Najważniejsze heliofizyczne projekty badawcze realizowane obecnie to:

• Analiza mechanizmów wydzielania energii w rozbłyskach słonecznych.
• Modelowanie zachowań i własności gorącej plazmy rozbłyskowej.
• Poszukiwanie mechanizmów ogrzewania korony słonecznej, w tym:
  • Badanie oscylacji korony słonecznej na podstawie obserwacji wykonanych podczas zaćmień Słońca.
  • Analiza aktywności rozbłyskowej obszarów spokojnych Słońca.
• Obserwacje zjawisk aktywnych (plam słonecznych, protuberancji, rozbłysków) za pomocą koronografów w Białkowie i Wrocławiu wespół z innymi obserwatoriami naziemnymi i satelitarnymi. Badanie dynamiki, kinematyki i zmian morfologicznych protuberancji słonecznych.
• Prognozowanie okresowych i quasi-okresowych zjawisk słonecznych.
• Badanie zależności pomiędzy aktywnością Słońca a parametrami wiatru słonecznego i promieniowania kosmicznego.
• Badanie radiowych wybuchów na Słońcu.

Do dyspozycji wrocławskich heliofizyków pozostają następujące przyrządy obserwacyjne: 53-cm Duży Koronograf, 15-cm Teleskop Horyzontalny z celostatem Jenscha 30-cm oraz spektrograf MSDP ustawione w obserwatorium w Białkowie oraz 13-cm Mały Koronograf ustawiony w IA UWr we Wrocławiu. Korzystają oni także z obserwacji satelitarnych, przede wszystkim pochodzących z satelitów SOHO, YOHKOH, TRACE i RHESSI.

Ostatnia zmiana: 7 czerwca 2010.

BEZPIECZEŃSTWO

UWAGA: Podczas prowadzenia obserwacji Słońca należy stale pamiętać, że wszystkie obserwacje są potencjalnie NIEBEZPIECZNE! Należy stale stosować nadzwyczajne środki ostrożności w celu uniknięcia trwałej utraty wzroku! Obserwatorzy zjawisk słonecznych widocznych na jego tarczy muszą stale stosować się do ogólnych zasad bezpieczeństwa podanych na tej stronie.

NIGDY NIE PATRZ WPROST W SŁOŃCE BEZ ODPOWIEDNIEJ OCHRONY OCZU – MOŻESZ OŚLEPNĄĆ W CIĄGU KILKU SEKUND!

JEŻELI NIE JESTEŚ PROFESJONALNYM OBSERWATOREM SŁOŃCA, OBSERWUJ JE WYŁĄCZNIE METODĄ PROJEKCYJNĄ CZYLI RZUTUJĄC OBRAZ SŁOŃCA NA EKRAN LUB UŻYWAJĄC ATESTOWANEGO FILTRU REDUKUJĄCEGO POZIOM NATĘŻENIA ŚWIATŁA SŁONECZNEGO W CAŁYM ZAKRESIE WIDMA (RÓWNIEŻ UV ORAZ IR) DO DOPUSZCZALNEGO POZIOMU.

NIGDY NIE OBSERWUJ BEZPOŚREDNIO SŁOŃCA PRZEZ TELESKOP, LORNETKĘ LUB INNY INSTRUMENT OPTYCZNY, NAWET JEŚLI SĄ ONE WYPOSAŻONE W JAKIŚ FILTR. TAKIE OBSERWACJE MOGĄ ROBIĆ TYLKO DOŚWIADCZENI ASTRONOMOWIE POSIADAJĄCY ODPOWIEDNI SPRZĘT.

NAWET JEŚLI JESTEŚ WYTRAWNYM OBSERWATOREM SŁOŃCA I STOSUJESZ FILTRY, ZAWSZE UPEWNIJ SIĘ, ŻE DO OCHRONY SWYCH OCZU UŻYWASZ WŁAŚCIWYCH FILTRÓW OPTYCZNYCH.

Każda osoba obserwująca Słońce robi to wyłącznie na własną odpowiedzialność. Autorzy strony nie ponoszą odpowiedzialności za żadne skutki jakichkolwiek działań podejmowanych przez kogokolwiek w związku z obserwacjami Słońca bądź zjawisk na jego tarczy..

Dla większości obserwatorów, a szczególnie dla wszystkich, którzy nie są szczególnie doświadczonymi astronomami-amatorami, jedyną BEZPIECZNĄ metodą wizualnych obserwacji zaćmienia Słońca jest rzutowanie obrazu tarczy Słońca na ekran lub zastosowanie atestowanego filtru redukującego poziom natężenia światła słonecznego w całym zakresie widma (również UV oraz IR !!!) do dopuszczalnego poziomu.

Na stronie www:// helio. astro. uni. wroc. pl/ helio_ metprojekc. html znajduje się szczegółowy opis prowadzenia obserwacji Słońca prostą i całkowicie bezpieczną metodą projekcji obrazu na ekran. Metoda ta umożliwia obserwacje obrazu tarczy słonecznej jednocześnie wielu obserwatorom, dzięki czemu nadaje się doskonale do stosowania w czasie pokazów dla licznych grup osób, na przykład w szkołach. Projekcja obrazu Słońca stosowana była przez wielu znakomitych astronomów, między innymi przez Christophera Scheinera i Jana Heweliusza.

PODSTAWOWE INFORMACJE O SŁOŃCU

Promień	696 260 ± 70 km
Masa	(1.9891 ± 0.0012) · 1030 kg
Moc promieniowania	(3.845 ± 0.006) · 1026 W
Średnia gęstość	1408 kg/m3
Temperatura efektywna	5 777 ± 2.5 K
Wiek	4.54 · 109 lat
Temperatura centralna	15.4 · 106 K
Ciśnienie centralne	2.37 · 1016 N/m2
Promień strefy promienistej	5.15 · 105 km
Masa strefy promienistej	98% masy Słońca
Grubość warstwy konwektywnej	1.81 · 105 km
Masa strefy konwektywnej	< 1.7% masy Słońca
Grubość fotosfery	500 km
Temperatura fotosfery	5 800 K
Temperatura w warstwie minimum temp.	4 200 K
Temperatura chromosfery	4 200 K – 25 000 K
Grubość chromosfery	ok. 2000 km
Temperatura warstwy przejściowej	25 000 K – 106 K
Temperatura korony	> 106 K
Odległość średnia Słońce – Ziemia	149 597 870 ± 2 km
Odległość minimalna Słońce – Ziemia	147.1 · 106 km (w styczniu)
Odległość maksymalna Słońce – Ziemia	152.1 · 106 km (w lipcu)
Okres obiegu Słońca przez Ziemię	365d6h9m10s.5