Pierwsze porównanie symulacji FLARIX z obserwacją MSDP rozbłysku słonecznego C1.6 w linii H-alfa wodoru
Rozbłyski słoneczne są najbardziej dynamicznymi zjawiskami aktywnymi obserwowanymi na Słońcu. Uwalniana podczas ich powstawania ogromna ilość energii może nie tylko wpływać na zmiany emisji promieniowania elektromagnetycznego ze Słońca, czy powodować erupcje ogromnych ilości plazmy słonecznej, ale może również wpływać bezpośrednio na otoczenie Ziemi, jej pole magnetyczne oraz jonosferę.
W omawianej tu pracy została przeprowadzona analiza emisji rozbłyskowej promieniowania emitowanego przez chromosferę słoneczną w zakresie linii widmowej H-alpha wodoru (656,3 nm), z wykorzystaniem zarówno obserwacji heliofizycznych, jak i modelowania numerycznego atmosfery słonecznej podgrzewanej wiązkami cząstek (elektronów) podczas początkowej fazy rozbłysku. Do analizy wykorzystane zostały obserwacje spektroskopowe MSDP wykonane z bardzo wysoką rozdzielczością czasową (50 ms) w Obserwatorium Astronomicznym w Białkowie (należącym do Instytutu Astronomicznego Uniwersytetu Wrocławskiego), oraz zależny od czasu, promienisto-hydrodynamiczny (RHD) model atmosfery słonecznej FLARIX, używany przez grupę badawczą prof. P. Heinzla z Instytutu Astronomicznego Czeskiej Akanemii Nauk w Ondrejovie – zatrudniony obecnie również w UWr, w ramach działalności Inkubatora Doskonałości Naukowej – Aktywność Słońca i Gwiazd.
Po raz pierwszy udało się połączyć modelowanie kodem FLARIX (oparte na parametrach rzeczywistego, konkretnego rozbłysku słonecznego), ze spektroskopowymi obserwacjami tego rozbłysku wykonanymi w obserwatorium w Białkowie. W celu modelowania szybkich (sub-sekundowych) zmian emisji podczas początkowej fazy rozbłysku zastosowana została nowatorska metoda modulowania parametrów wiązek elektronów, uzyskiwanych z 4-sekundowych widm rentgenowskich (z satelity RHESSI) do sub-sekundowych rozdzielczości czasowych.
Obserwowane i syntetyczne (numeryczne) zmiany jasności rozbłysku podczas fazy impulsowej były zgodne (nie licząc drobnych odstępstw). Przy uwzględnieniu dodatkowego czynnika – tzw. współczynnika wypełnienia (wynikającego m.in. z ograniczonej rozdzielczości przestrzennej obserwacji), rozbłyskowe profile linii widmowej H-alpha wodoru uzyskane z modelowania również dobrze pokrywały się ze zmianami profili obserwowanych. W pracy przeprowadzona została także szczegółowa dyskusja czynników, które mogą wpływać na różnice występujące pomiędzy modelami numerycznymi atmosfery słonecznej a rzeczywistymi obserwacjami.
Publikacja pt. First Comparison of FLARIX Simulations with MSDP Observation of the C1.6 Solar Flare in the H-alpha Line of Hydrogen autorów: Radziszewski K., Heinzel P., Kašparová J., Litwicka M., Berlicki A., Rudawy P., Falewicz R. ukazała się w czasopiśmie Astrophysical Journal 2024, 977, 132
