Analiza roli rezonansów w oscylacjach gwiazd
Znaczna większość gwiazd masywnych (tj. takich, których początkowa masa przekracza około osiem mas Słońca i które eksplodują w przyszłości jako supernowe) nie występuje we Wszechświecie samotnie ale w układach podwójnych lub nawet wielokrotnych.
Z tego powodu ewolucja gwiazd masywnych jest nierozerwalnie związana z ich podwójnością, która prowadzi do szeregu ciekawych interakcji pomiędzy składnikami, m.in. do wymiany masy, fazy wspólnej otoczki czy nawet połączenia się dwóch gwiazd w jedną.
Przewidywanie ewolucji masywnych układów podwójnych jest jednak bardzo skomplikowane, ponieważ należy wziąć pod uwagę wiele powiązanych ze sobą zjawisk.
W naszej pracy analizujemy zjawisko rezonansów pomiędzy siłami pływowymi w masywnych ekscentrycznych układach podwójnych, a widmem oscylacji własnych jego składników.
W momencie, kiedy jedna z częstości pulsacji gwiazdy wejdzie w rezonans z częstością orbitalną układu obserwujemy tzw. oscylacje wzbudzane pływowo, które mogą przyczyniać się do przyspieszonego zacieśniania i cyrkularyzacji orbity. Po raz pierwszy wykonujemy tego typu analizę w oparciu o symulację ewolucji wielu dziesiątków tysięcy masywnych układów podwójnych.
Dzięki przeprowadzonym symulacjom, dowiedzeliśmy się, że to właśnie najmasywniejsze z analizowanych przez nas gwiazd powinny najczęściej „wpadać” w tego typu rezonans. Co więcej, oscylacje wzbudzane pływowo powinny być powszechne i szczególnie istotne dla ewolucji masywnych układów podwójnych w momencie, gdy jeden z jego składników praktycznie wypalił już całość swojego „paliwa” wodorowego w jądrze.
Publikacja P. A. Kołaczka-Szymańskiego i T. Różańskiego jest dostępna pod poniższym linkiem:
